De werkelijkheid

De werkelijkheid van een ander persoon ligt niet in wat hij tegenover jou onthult, maar in wat hij je niet kan onthullen.
Dus moet je om hem te begrijpen niet luisteren naar wat hij zegt, maar naar wat hij niet zegt.

Kahlil Gibran

Rakesh

Toevallig keek ik in oude documenten en vond deze tekst die ik enkele jaren geleden schreef en toen nog op Weblog publiceerde.

Hij zat op de kledingstandaard aan het voeteneind van mijn bed en keek me aan. Zijn kleine priemende oogjes leken dwars door me heen te boren.

‘Ik heb je lang niet gezien’, zei ik.

‘Dat heb je ervan als je niet oplet’, antwoordde hij arrogant.

‘Heb je goed geslapen?’ voegde hij eraan toe om de pil te verzachten.

Ik keek op de wekker, het was half zes.

‘Jawel, maar veel te kort. Heb jij me wakker gemaakt?’

‘Ik zou niet durven.’

‘Vroeger hoorde ik je nog weleens als je ’s morgens in de dakgoot zat. Je riep drie keer en ik wist dat het goed was. Vanaf we zijn verhuisd ben jij ook verdwenen. Ja, ik weet wel dat dingen veranderen. Maar toch, ik mis jouw gekras.’

Hij schudde wat aan zijn veren en draaide verwaand zijn kop om, streek zijn zwarte pak glad en mompelde: ‘ik ben er altijd, dat zou je nu toch moeten weten.’

Ik knikte bedachtzaam terwijl hij driemaal kraste en wegvloog.

Knisperende elementalen

De vochtige damp onder de bomen voor mijn huis is verdwenen. Het heeft zich omgezet in water dat zachtjes naar beneden valt en het blad van de enorme rode beuk laat glimmen. Op de wind dansen takken van duizenden groenen en zwartpurper in een gezamenlijke dans van vreugde. Twinkelend knisperen de blaadjes, geluidloos als lachende elementalen. Iedere moment toveren ze een nieuwe compositie in mijn blikveld.

Ik zit in de serre goed verborgen voor de frisse bries en kijk waar ze reiken tot aan de hemel.

Wie zoekt die vindt

Ik wist niet zeker of ik het wel begreep en met kinderlijke ergernis vroeg ik haar, waarom ze me toch altijd de oude betekenis van woorden geven moest, waarom kon ze me niet gewoon vertellen wat het woord nu betekende? En ze zei geduldig in haar Engels met een licht accent:
Alles heeft een naam, Ilana. En namen zijn erg belangrijk. Niets bestaat, behalve als het een naam heeft. Kun jij je iets voorstellen dat geen naam heeft? En, schat, alles heeft een verleden. Alles, personen, dingen, woorden, alles. Als je het verleden niet kent kun je het heden niet begrijpen en geen goede plannen voor de toekomst maken. We gaan een nieuwe wereld bouwen Ilana. Hoe kunnen we dan het verleden vergeten.

Een citaat uit het begin van het boek dat ik op aanraden van Nannie lees.
Davita's harp van Chaim Potok.

Ik vond het zo bijzonder omdat het voor mij verwoordt waarom veel oude dingen zo waardevol zijn wanneer je de juiste interpretatie van toen weet op te halen en het ongeduld van de moderne mens om zich daar niet in te willen verdiepen.

In oude tradities was het heel normaal om waardevolle informatie aan de nieuwe generatie door te geven en de ouderen, wijzen zo je wilt,  hielden  in de gaten of  het ook op de juiste manier werd opgenomen en geïnterpreteerd. Zo werd wijsheid in tradities doorgegeven.
Gelukkig bestaan er nog steeds zulke stromingen, filosofieën en tradities die een waardevolle bijdrage kunnen leveren aan ons moderne denken en wanneer ze werkelijk waardevol zijn doen ze niets af aan de moderne wetenschap, maar geven eerder bevestiging of worden erdoor bevestigd.
Jammer genoeg is van die oude tradities heel veel verloren gegaan door verkeerde interpretaties, institutionalisering en opgelegde regeltjes in de latere tijd.
Uit de oude filosofieën is nog heel wat terug te halen voor de zoeker naar waarheid en door vergelijkende studie kan er veel wijsheid worden hernieuwd. Dat  kan een enorme verrijking betekenen en inzicht geven in het persoonlijk handelen van het individu.

Daarom ben ik zo blij met de mogelijkheden die de Theosofische vereniging biedt, die mij de toegang geeft tot  vergelijking van bovenstaande materie.

En dan valt er ook nog wel iets te zeggen over: Alles heeft een naam. Kun je je iets voorstellen dat geen naam heeft?

Ook dat is voor mij meteen een invalshoek waardoor het duidelijk wordt dat er in tradities vorm en woorden wordt gegeven aan dingen die geen vorm of woorden hebben.
Wat moeten we ons voorstellen van God bijvoorbeeld? Is het zo verwonderlijk dat we er vorm aan hebben gegeven?
Wat er mis is gegaan is dat we die vorm vast hebben gezet en er een soort persoonlijkheid van hebben gemaakt er een onwrikbaar dogma van hebben gemaakt. We hebben God een etiketje gegeven. Zelfs het woord bron of energie  impliceert een vorm. Dat hoeft allemaal geen probleem te zijn, maar laten we wel weten dat het DAT niet is, want zelfs bij het woordje liefde, daarop plakken we ons eigen vastgeroeste plaatje. En als we doorkrijgen dat alle vormen die beschreven worden in tradities niet meer is dan een symbolisch gegeven dat ons iets wil vertellen, waarmee we kunnen werken, dan gaat er misschien hier en daar een klein lichtje branden. Ook voor wat betreft de oude bijbel verhalen die  vanwege de hardvochtige rechtvaardige oude God, tegenwoordig graag wordt afgewezen, want dat past niet in ons godsplaatje. Misschien moeten we leren vanuit een ander perspectief te gaan kijken. Ik ben blij dat er nog wel volgens de traditie uitleg te vinden is over de soms confronterende symbolentaal in de bijbel. Zoals bij  Kees Voorhoeve bijvoorbeeld, is mijn ervaring.
Wie zoekt, die vindt.

En dan wil ik er toch nog even aan toevoegen dat het bijzonder verrijkend en verdiepend kan zijn verder te kijken dan de bekende gegevens en ideeën die op dit moment bereikbaar in ons liggen opgeslagen. Want er is geen einde aan de mogelijkheden en steeds weer nieuwe openingen die een zoektocht biedt.