Ik zag heel toevallig zojuist een laatste stukje van een gesprek in 'het Vermoeden' van de Ikon op de TV.
Een Nederlandse Imam Abdulwahid van Bommel in gesprek met de interviewster die hem vroeg. Zou u ons één handvat kunnen geven wat het is: Zien met het oog van het hart.
Op uitzending gemist vond ik het volgende:
Van Bommels heilige tekst komt uit Le Petit Prince van Antoine de Saint-Exupéry, waar de vos, de leraar van de kleine prins hem zegt:
'Dit is mijn geheim. Het is heel eenvoudig: alleen met het hart kun je goed zien. Het wezenlijke is voor de ogen onzichtbaar.'
Een tekst die daarop lijkt vindt hij in de Koran:
'Ogen kunnen Hem niet bereiken maar Hij bereikt de ogen. Want Hij is de Subtiele. Hij is Zich Bewust van alles. Om het goddelijke te bevatten heeft Hij u 'het oog van het hart' geschonken.'
Van Bommel probeert jonge moslims te leren minder aandacht te hebben voor de uiterlijkheden en de regeltjes van de islam maar meer tijd, aandacht en liefde te offeren aan anderen. Zo leer je zien met je hart, zo kom je dichter bij andere mensen en zo kom je dichter bij de Schepper.
Zulke gesprekken, daar kan ik dan helemaal blij van worden omdat ik merk dat ook in de moslim traditie andere zaken belangrijk zijn dan de stromingen die in het oog springen en hoofdzakelijk gaan over het naleven van de fundamentele teksten. Teksten die m.i. vaak uit hun context zijn gerukt.
Hij benadrukte het belang van een liefdevolle benadering en vooral uitleg over het waarom. Dit was natuurlijk het einde van een veel langer gesprek waarvan ik ook nog opving dat hij blij was met de mystieke stroming van het Soefisme, en andere stromingen die daar wel aandacht aan besteden en juist daar helemaal vanuit gaan.
Hij gaf als handvat de uitspraak: 'mens ken uzelf', want pas wanneer je leert jezelf te zien zoals je bent, leer je de ander kennen en kun je god leren kennen.
Hij gaf daar een prachtige levendige korte beschrijving bij, die ik helaas niet kan herhalen. Maar je kunt dus gewoon zelf gaan kijken.
Toch is het voor mij duidelijk wanneer je je eigen 'tekortkomingen' onder ogen leert zien, die niet meer hoeft te verdoezelen onder een deken van ontkenning, van mitsen en maren ... omdat je anders niet zou deugen of omdat je er gewoon overheen walst. Als je ook de dingen die diep in jezelf verstopt zijn en die (gelukkig) niet altijd naar buiten komen leert kennen. Of wanneer je jezelf zou afvragen waar jij onder diezelfde omstandigheden toe in staat zou zijn, dan krijg je meer begrip voor wat de ander doet.
Wanneer je door te zien, leert met jezelf liefdevol om te gaan zonder jezelf te veroordelen, dan kan er ook een liefdevolle houding ontstaan ten opzichte van je medemens. Daaruit volgt als vanzelfsprekend een relatie met Dat wat meer is dan je zelf, Dat wat je op vele momenten zelf niet bent.
Dan leer je zien met het oog van het hart.
En dan voor wat mijn eigen inzichten betreft, dat heeft dus niets te maken met straffeloos maar van alles doen of laten gebeuren, maar wel met de menselijkheid in acht nemen en inderdaad leren zien met het oog van het hart. Het heeft te maken met een mildere houding naar jezelf en anderen.
Deze tekst vond ik in Weimar op een monument, waar veel over de dichters Goethe en Schiller te vinden is. Helaas ben ik vergeten waar het monument precies over ging, volgens mij was het iets i.v.m. Goethe. Wie het weet mag het zeggen, maar de tekst op zich vind ik ook al fraai genoeg.
Oriënt staat voor het Oosten- morgenland
Okzident voor het westen - avondland.
