Zien met het oog van het hart

Ik zag heel toevallig zojuist een laatste stukje van een gesprek in 'het Vermoeden' van de Ikon op de TV.
Een Nederlandse Imam Abdulwahid van Bommel in gesprek met de interviewster die hem vroeg. Zou u ons één handvat kunnen geven wat het is: Zien met het oog van het hart.
Op uitzending gemist vond ik het volgende:

Van Bommels heilige tekst komt uit Le Petit Prince van Antoine de Saint-Exupéry, waar de vos, de leraar van de kleine prins hem zegt:

'Dit is mijn geheim. Het is heel eenvoudig: alleen met het hart kun je goed zien. Het wezenlijke is voor de ogen onzichtbaar.'

Een tekst die daarop lijkt vindt hij in de Koran:

'Ogen kunnen Hem niet bereiken maar Hij bereikt de ogen. Want Hij is de Subtiele. Hij is Zich Bewust van alles. Om het goddelijke te bevatten heeft Hij u 'het oog van het hart' geschonken.'

Van Bommel probeert jonge moslims te leren minder aandacht te hebben voor de uiterlijkheden en de regeltjes van de islam maar meer tijd, aandacht en liefde te offeren aan anderen. Zo leer je zien met je hart, zo kom je dichter bij andere mensen en zo kom je dichter bij de Schepper.

Zelf kijken? http://www.luxmagazine.nl/vermoedenUitzending.aspx?lIntEntityId=1892

Zulke gesprekken, daar kan ik dan helemaal blij van worden omdat ik merk dat ook in de moslim traditie andere zaken belangrijk zijn dan de stromingen die in het oog springen en hoofdzakelijk gaan over het naleven van de fundamentele teksten. Teksten die m.i. vaak uit hun context zijn gerukt.
Hij benadrukte het belang van een liefdevolle benadering en vooral uitleg over het waarom. Dit was natuurlijk het einde van een veel langer gesprek waarvan ik ook nog opving dat hij blij was met de mystieke stroming van het Soefisme, en andere stromingen die daar wel aandacht aan besteden en juist daar helemaal vanuit gaan.

Hij  gaf als handvat de uitspraak: 'mens ken uzelf', want pas wanneer je leert jezelf te zien zoals je bent, leer je de ander kennen en kun je god leren kennen.
Hij gaf daar een prachtige levendige korte beschrijving bij, die ik helaas niet kan herhalen. Maar je kunt dus gewoon zelf gaan kijken.

Toch is het voor mij duidelijk wanneer je je eigen 'tekortkomingen' onder ogen leert zien, die niet meer hoeft te verdoezelen onder een deken van ontkenning, van mitsen en maren ... omdat je anders niet zou deugen of omdat je er gewoon overheen walst.  Als je  ook de dingen die diep in jezelf verstopt zijn en die (gelukkig) niet altijd naar buiten komen leert kennen. Of wanneer je jezelf zou afvragen waar jij onder diezelfde omstandigheden toe in staat zou zijn, dan krijg je meer begrip voor wat de ander doet.
Wanneer je door te zien, leert met jezelf liefdevol om te gaan zonder jezelf te veroordelen, dan kan er ook een liefdevolle houding ontstaan ten opzichte van je medemens. Daaruit volgt als vanzelfsprekend een relatie met Dat wat meer is dan je zelf, Dat wat je op vele momenten zelf niet bent.

Dan leer je zien met het oog van het hart.

En dan voor wat mijn eigen inzichten betreft, dat heeft dus niets te maken met straffeloos maar van alles doen of laten gebeuren, maar wel met de menselijkheid in acht nemen en inderdaad leren zien met het oog van het hart. Het heeft te maken met een mildere houding naar jezelf en anderen.

Deze tekst vond ik in Weimar op een monument, waar veel over de dichters Goethe en Schiller te vinden is. Helaas ben ik vergeten waar het monument precies over ging, volgens mij was het iets i.v.m. Goethe. Wie het weet mag het zeggen, maar de tekst op zich vind ik ook al fraai genoeg.

Oriënt staat voor het Oosten- morgenland

Okzident voor het westen - avondland.

problemen?

Nog een manier om anders te leren kijken. Als je wilt kun je OVERAL iets van leren.

Anders leren kijken

Vanmiddag weer sneeuwbuien en het wordt glad. De NS heeft de dienstregeling alweer aangepast. Het lijkt een beetje op een kind dat huilt voor het geslagen wordt.
Nou is er natuurlijk niets mis met; wat komen gaat rekening houden. Dat voorkomt dat we voor onverwachte onmogelijkheden komen te staan. Omgekeerd is het natuurlijk net zo, maar daar hoef je geen rekening mee te houden. Aan komende mogelijkheden pas je je makkelijker aan.
Vreemd eigenlijk het leven heeft toch alle mogelijkheden in zich, waarom bouwen we weerstand op tegen iets wat minder leuk is en worden we een pessimist genoemd als we kijken naar dat wat het leven meer moeilijkheden kan gaan geven en waarom een optimist als je er vrolijk overheen walst, terwijl je juist dan weleens in een enorm gat kunt vallen waar je nooit rekening mee had gehouden.

Nee, als ik nu goed in mijn vel zit en alles kan incalculeren, het leven kan nemen zoals het is en ook kan kijken en rekening houden met het feit dat het niet altijd zo blijft, misschien een soort droogzwemmen voor als ik in het water val, dan komen moeilijkheden heel wat minder koud op mijn dak vallen, vermoed ik. Ik vind dat een veel realistischer kijk op het leven dan veronderstellen dat het mij niet zal gebeuren.
Maar die ruimte moet je wel hebben. Als je toch al overal problemen mee hebt, met al die dingen die je vindt dat ze je 'overkomen', dan is dat een moeilijke houding, want dan zit je al zo vol met ellende dat je niet ook nog eens rekening  kunt houden met nog grotere problemen. Dat is te zwaar, daar is dan geen ruimte voor dat herken ik wel want daar heb ik ook ingezeten.
Dan is het zaak om er iets aan te doen en nu te leren uit het gat te krabbelen waar je inzit.  Dan neem je er niet ook nog eens slechte toekomstverwachtingen bij op je schouders. Je moet  eerst leren je overvolle kast op te ruimen. Een zoektocht naar openingen in jezelf en meer ruimte creëren in die kast waarvan je denkt dat jij het bent. Leren zien dat je meer bent dan het plaatje dat je van jezelf hebt gemaakt. Het is vooral een kwestie van anders leren kijken. Als het ware vanuit een ander perspectief, vanuit een andere kant van jezelf en je minder vastklampen aan dat wat je denkt te zijn.  Soms heb je daar hulp bij nodig. Dat lijkt een hele klus, maar is DE mogelijkheid om met kracht weer midden in het leven te gaan staan.

En dat zeg ik natuurlijk ook tegen mezelf, want ik hoef niet te denken dat mij dat niet meer zal gebeuren nadat ik eruit gekrabbeld ben. ALLES kan zomaar weer op je pad komen. Maar misschien is het dan eenvoudiger er weer uit te krabbelen.

Leven in aandacht

Wanneer je achteloos je thee drinkt, dan is het leven zelf niet aanwezig. Je leeft niet echt want je bent er eigenlijk niet, je bent je niet bewust, je bent niet geconcentreerd. Dat moment is geen moment van beoefening.

Maar als je begint om je thee vol aandacht en geconcentreerd te drinken, dan is er een handeling als van een heilig ritueel: het IS al een gebed.

Als je loopt, als iedere stap je blij maakt; dan verzorgd iedere stap jou, het verandert je, iedere stap is een gebed.

In de traditionele Boeddhistische beoefeningen is geen verschil tussen meditatie en gebed, want als je mindful en geconcentreerd bent heb je inzicht, je komt in aanraking met het Boeddhaland, met Boeddha en de gemeenschap. Als je werkelijk bid, ben je in contact met Jezus, met God koninkrijk en daarmee in aanraking komen dat geeft transformatie en heling. Als er volledige aandacht en concentratie is, is er inzicht. Er is geen verschil tussen degene die bid en degene tot wie men zich richt in het gebed.

Dat is waardoor communicatie diep en totaal is. Dan is tranformatie en heling mogelijk.

Vrij vertaald naar Thich Nhat Hahn.