Compassie is een emotie
compassie is geen medicament,
het doet
geen enkele vorm van leed verdwijnen
zelfs door dicht bij hulpbehoevenden te staan
zal pijn geen halve nanoseconde weggaan
empathie en ijdelheid
laten
een ander licht op de ‘goede helper’ schijnen.
Alles is ijdelheid zegt de Prediker in de bijbel en ja, ook dit kan ik onderschrijven. De ijdelheid ligt altijd op de loer om de goede helper over de bol te strijken.
Misschien lost compassie het lijden van de medemens niet op, daar is meer voor nodig en loop je zelfs het risico te denken dat je o zo goed bent hetgeen weer je eigen lijden kan veroorzaken als je tot de ontdekking komt dat je helemaal niet zo goed bent als je denkt. Ook ons eigen lijden is niet zomaar op te lossen, Iedere keer vervallen we weer in problemen en moeilijkheden. Ziekte, pijn en lijden. Ook al vertellen we elkaar dat het goed gaat en laten we de ander graag denken dat we aan geen lijden onderhevig zijn. Alles van geluk tot ellende is mogelijk op dit ondermaanse.
Toch kan compassie of mededogen het grote verschil uitmaken voor de onderlinge verhoudingen en de wereld er een beetje mooier uit laten zien. Maar zonder wijsheid is er geen oplossen van het lijden mogelijk. Compassie en wijsheid zijn, overdrachtelijk bedoeld, de beide vleugels van de vogel waardoor hij kan vliegen. Deze Boeddhistische filosofie over de wijsheid 'het leeg zijn van zelfbestaan' is een zeer diepgaande wijsheid. Het zegt: Alle dingen zijn alleen maar mogelijk door afhankelijk ontstaan. Er is niets dat een inherent zelfbestaan heeft.
Deze filosofie doorgronden, geeft ook inzicht over bijkomende verschijnselen als ijdelheid en alle emoties die kunnen opkomen.
Het doorgronden van deze begrippen kan een opheffing van het lijden tot gevolg hebben. Dat leren ervaren en kunnen leven, is het pad van de Boeddha (of de Bodhisattva). De hele Boeddhistische methodiek is daarop gericht. Ja het staat er zo simpel en lijkt misschien zo eenvoudig, maar dat tot op het bot doorgronden is niet iets dat ons zomaar eigen is. Talloze vragen roept het op en iedere keer weer nieuwe antwoorden en daaraanvolgend de volgende vraag. Soms lijkt het ongrijpbaar en soms valt het stukje op de juiste plek. Daar moet je je in willen verdiepen en ermee aan het werk willen gaan. Het heeft niets te maken met intelligentie of goed kunnen leren maar alles met zelfrefleksie en oplettendheid. Rimpochee zegt. Zoals een vloeipapier in de hete boter volkomen doordrengd wordt van die boter, zo kunnen we ons leven laten doordringen van liefde, wijsheid en mededogen.
en gaande de weg kan ik beamen:
Heel langzamerhand; het zet zoden aan de dijk. Het leren herkennen van Samsara, het lijden waar we in ronddolen, maakt veel duidelijk en geeft meer kwaliteit aan het leven. Want moet je niet eerst weten wat er mis is, voor je er iets aan kunt doen?
... 'Toch kan compassie of mededogen het grote verschil uitmaken voor de onderlinge verhoudingen en de wereld er een beetje mooier uit laten zien'... lees ik.
BeantwoordenVerwijderenEn daar zeg je wat: de wereld er een beetje mooier uit LATEN zien.
Komen we hier dan niet bij schijn en werkelijkheid?!
... 'compassie doet geen enkele vorm van leed verdwijnen'... zegt Lenjef.
Mij is deze mening eveneens toegedaan.
Je DENKT wellicht met compassie de ander tot steun te zijn maar in hoeverre kan de ander daar WERKELIJK iets mee en verlicht het zijn/haar pijn.
Sterker nog: ik denk dat je een ander -diepgaand- niet kunt helpen, hooguit je oor te luister leggen/meedenken/reflecteren (wellicht).
Uiteindelijk is het leven een verdomd eenzaam proces waarin we te allen tijden tot in de eeuwigheid op ons ZELF terug zullen vallen.
Ja, LATEN Es.
VerwijderenZoals ik erover denk kijken we ALTIJD vanuit onze eigen subjectiviteit en is er niet zoiets als DE werkelijkheid. Misschien IS die er wel maar het is de vraag of wij dat kunnen zien zolang we niet die wijsheid van het afhankelijk ontstaan hebben verwerkelijkt. Iedereen 'kleurt' de wereld op eigen wijze. Wat is schijn en wat is werkelijkheid? Ik kan er de vinger niet opleggen waar het emoties, lijden en waarschijnlijk nog veel meer abstracte zaken betreft
Daarom is het (voor mij een 'streven' en) goed er voor anderen te zijn en zo mogelijk elkaar te 'ondersteunen'. We zijn niet zo autonoom als we denken te zijn en afhankelijk van oorzaak en omstandigheden.
Ik ben het ook eens met jouw laatste twee alinea's. Een oor te luisteren leggen is ook compassie en het wil dus niet zeggen dat je compassie dan maar zou moeten vergeten. Het houdt slechts in dat compassie wel een wezenlijk verschil kan maken omdat het de omstandigheden kan veranderen en daardoor nieuwe oorzaken kan scheppen voor degene die daar open voor staat.
Hm... dat iedereen in de wereld zijn eigen pad moet aflopen en zijn eigen dingen moet oplossen is natuurlijk helder. Maar is er dan alleen maar sprake van die haast mathematische waarheid? Is compassie dan werkelijk zo betekenisloos als het lijkt? Wie zegt dat compassie het leed zou moeten laten verdwijnen? Is compassie niet veel meer het vermogen van de mens zich te verplaatsen in die ander. Is compassie daarmee niet tegelijkertijd het bewijs dat de mens (soms) in staat is even zijn ego terzijde te stellen? En zijn mensen die werkelijke compassie kunnen opbrengen niet te vergelijken met kaarsjes in de nacht voor anderen?
BeantwoordenVerwijderenIk denk dat compassie er toe doet, sterker nog, ik denk dat compassie een van die uitingen van universele liefde is waar het leven juist om draait. Mensen die gebukt gaan onder veel leed moeten dan weliswaar wel degelijk hun eigen pad aflopen, maar het pad wordt verlicht door de liefde en kan dus gelden als hoop, inspiratie en hopelijk navolging. Dat maakt m.i. dat verdomde eenzame proces wat draaglijker dan wanneer je uitsluitend op jezelf teruggeworpen voortploetert door de modder van je eigen zijn.
Ik gooi het er hier maar bij. Wie er niet in gelooft, moet het maar op een andere manier doen.
Dank je wel Plato. Zo denk ik er ook over.
VerwijderenMet alle respect voor Es en Lenjef maar mij lijkt hun pad me te zwart. Voor mij is het leven meer.
BeantwoordenVerwijderenAls ik alleen maar denk aan de blijmoedigheid van sommige patiënten die ik ooit in het reumarevalidatiecentrum tegenkwam (omdat ik daar mijn scriptie over reuma deels maakte) dan denk ik: die mensen lijden. Maar kijk toch eens wat een licht ze verspreiden. Ze hadden ook kunnen zeggen: ik kan jouw pijn niet overnemen, jij moet zelf lijden. Maar dat zeiden ze niet. Ze hadden het leuk samen, soms zonder woorden en alleen door er zo met elkaar te zijn, maakten ze voor elkaar het leven draaglijker. Is dit niet toepasbaar op vele onderdelen van het leven (als je er voor openstaat)?