Putplein

Afgelopen woensdag reisden we met de trein naar Amsterdam. Met de sprinter vanaf ons huis naar het Centraal station kom je langs het pleintje waar mijn moeder verhalen over vertelde. Ze speelde er in haar kindertijd. Uit het winkeltje dat haar moeder op het pleintje had snoepte ze van de sucade en speelde ze boomverwisseltje. Het winkeltje is verdwenen. Er staan nog wel bomen, maar ik weet niet of het nieuwe aanplant is, dat zou zomaar kunnen. Zelfs ik herken ook niet meer zoveel van deze plek uit mijn kindertijd.  De buurt is grondig gerenoveerd. Waar ik nu over het spoor rijd zag zij de oude stoomlocomotieven puffend voorbij trekken met hun zware vrachten.
In de oorlog van 1914-1918 kwamen vele Belgische vluchtelingen ons land in over de rails waar ik nu ga. Ze zag ze zitten achter de raampjes, zelfs iemand met een vogelkooitje herinnerde ze zich. Zo triest al die mensen die huis en haard moesten verlaten vanwege de invallende Duitsers.
Nu is de weg opgebroken en mijn kleinzoon die gelijk met ons de deur uitging moest omrijden. Vanuit het raampje zag ik hem nog naar school fietsen. Met een noodvaart want hij was laat. Toch zagen we elkaar en zwaaiden.
Ieder zijns weegs.
Door het vuile raampje van de sprinter maakte ik deze foto.

Meeuw

Ik zette hem op mijn fotoblog. De foto was overbelicht en toen ik de niveau's bijstelde zag ik hoe mooi hij was als ik slechts de meeuw belicht kon houden. En zo kwam deze foto tevoorschijn. Leuk om met foto's te spelen. Maar eigenlijk was ik op zoek naar landschapjes als houvast voor de komende opdracht voor het schilderen op maandagmorgen waarbij we op bepaalde dingen gaan letten. Lichte en donkere partijen etc. Misschien in monochromen.  Niet dat we dat MOETEN volgen, maar ik vind het voor mijzelf wel een goed idee in opdracht bezig te zijn.

Zo zie je maar. Nu heb ik nog geen landschapje, maar dat komt er wel. Misschien gewoon iets uit mijn derde oog halen :-).

Mededogen en wijsheid

En zo val je van het één in het ander. Lenjef schrijft:

Compassie is een emotie


compassie is geen medicament,
het doet
geen enkele vorm van leed verdwijnen

zelfs door dicht bij hulpbehoevenden te staan
zal pijn geen halve nanoseconde weggaan

empathie en ijdelheid
laten
een ander licht op de ‘goede helper’ schijnen.


Alles is ijdelheid zegt de Prediker in de bijbel en ja, ook dit kan ik onderschrijven. De ijdelheid ligt altijd op de loer om de goede helper over de bol te strijken.

Misschien lost compassie het lijden van de medemens niet op, daar is meer voor nodig en loop je zelfs het risico te denken dat je o zo goed bent hetgeen weer je eigen lijden kan veroorzaken als je tot de ontdekking komt dat je helemaal niet zo goed bent als je denkt. Ook ons eigen lijden is niet zomaar op te lossen, Iedere keer vervallen we weer in problemen en moeilijkheden. Ziekte, pijn en lijden. Ook al vertellen we elkaar dat het goed gaat en laten we de ander graag denken dat we aan geen lijden onderhevig zijn. Alles van geluk tot ellende is mogelijk op dit ondermaanse.

Toch kan compassie of mededogen het grote verschil uitmaken voor de onderlinge verhoudingen en de wereld er een beetje mooier uit laten zien. Maar zonder wijsheid is er  geen oplossen van het lijden mogelijk. Compassie en wijsheid  zijn, overdrachtelijk bedoeld, de beide vleugels van de vogel waardoor hij kan vliegen. Deze Boeddhistische filosofie over de wijsheid  'het leeg zijn van zelfbestaan' is een zeer diepgaande wijsheid. Het zegt: Alle dingen zijn alleen maar mogelijk door afhankelijk ontstaan. Er is niets dat een inherent zelfbestaan heeft.
Deze filosofie doorgronden, geeft ook inzicht over bijkomende verschijnselen als ijdelheid en alle emoties die kunnen opkomen.

Het doorgronden van deze begrippen kan een opheffing van het lijden tot gevolg hebben. Dat leren ervaren en kunnen leven, is het pad van de Boeddha (of de Bodhisattva). De hele Boeddhistische methodiek is daarop gericht. Ja het staat er zo simpel en lijkt misschien zo eenvoudig, maar dat tot op het bot doorgronden is niet iets dat ons zomaar eigen is. Talloze vragen roept het op en iedere keer weer nieuwe antwoorden en daaraanvolgend de volgende vraag. Soms lijkt het ongrijpbaar en soms valt het stukje op de juiste plek. Daar moet je je in willen verdiepen en ermee aan het werk willen gaan. Het heeft niets te maken met intelligentie of goed kunnen leren maar alles met zelfrefleksie en oplettendheid. Rimpochee zegt. Zoals een vloeipapier in de hete boter volkomen doordrengd wordt van die boter, zo kunnen we ons leven laten doordringen van liefde, wijsheid en mededogen.  

en gaande de weg kan ik beamen:
Heel langzamerhand; het zet zoden aan de dijk. Het leren herkennen van Samsara, het lijden waar we in ronddolen, maakt veel duidelijk en geeft meer kwaliteit aan het leven. Want moet je niet eerst weten wat er mis is, voor je er iets aan kunt doen? 

Mededogen en schuldgevoel

Er kwam een  mooie opmerking van Ludwig de Latter binnen op het logje over Compassie die ik graag hieronder als een logje wil plaatsen omdat ik mij er ook helemaal in kan vinden.


Misschien kan dit helpen.
Ik hanteer het begrip mededogen. Voor mij betekent dit dat je ieder mens benadert vanuit de zekerheid dat je onwetend bent over zijn levensweg. Onwetend over wat hij gezegd - niet gezegd heeft, over wat hij gedaan - niet gedaan heeft, onwetend over zijn vreugdes en pijn, wat allemaal samen maakt dat hij is wie hij is. Vanuit de zekerheid ook dat iedere mens lijdt, fysiek lijden, mentaal, existentiële pijn, zelfs al is dit schijnbaar niet zo. Mededogen betekent dat je bij elke ontmoeting open staat om het lijden van de medemens te verzachten. Het is geen checklist die je afwerkt, het is een levenshouding. Is dat moeilijk? Soms wel ja, want soms wil je d'r wel 'ns behoorlijk invliegen hé :-)... maar elke dag en beetje beter.
Werkt dat? Ik had in de jaren negentig een vreselijk agressieve baas op het werk. Hij tierde, schreeuwde, gooide alles in het rond. Ik was een beetje radeloos tot ik op het idee kwam hem te benaderen vanuit het idee dat ik onwetend was over de pijn die hem zo agressief maakte. We hebben daar nog vreselijke momenten meegemaakt maar langzaam veranderde de situatie. Zo 'n jaar later (ja, het duurt wel wat) zat ik 's avonds voor ik naar huis ging rustig op z'n bureau na weer een dagje roepen en tieren. We praatten er over en ik herinner me dat ik zei - wel, Jan, 't was weer je dagje niet vandaag. Die avond vertelde hij me over zijn agressieve buien, dat hij dat niet onder controle had en dat voor zichzelf heel pijnlijk vond (zo zie je maar). D'r zijn nog een hoop driftbuien gevolgd, maar de sfeer er rond was veranderd, de dreiging was weg en hij begon het zelf meer en meer te relativeren.
Ik vertel dit niet om mezelf in 't zonnetje te zetten maar om te zeggen dat het werkt en dat je d'r moet in geloven én dat het tijd vraagt. En het maakt niet uit of je midden in de Sahara bent of op de Noordpool zit of in je knusse zetel gelukkig zit te wezen, arm of rijk bent. Mededogen is iets wat je in je draagt altijd en overal en dat je kan leren.
Oef... een adempauze... maar ik wil nog iets kwijt over schuld, schuldgevoel.
Misschien worstel je wel met de spanning die ontstaat tussen jouw goede bedoelingen en de resultaten van jouw goede bedoelingen die niet altijd zijn wat je zou willen dat ze zijn (je bent immers een mensje). Dan ga je je wel wat schuldig voelen. Er is schuld in grote en kleine conflicten, echtelijke problemen... je noemt het maar. In mijn wereld is er geen schuld. Ik scheurde de pagina met het woord 'schuld' uit mijn exemplaar van de driedelige Grote Van Daele (ja, sorry Nederland)
Iemand belt me en zegt 'Ik voel me de laatste tijd niet lekker in mijn relatie, ik weet niet waarom, maar ik voel me vreselijk schuldig'. Wel, je mag 'je niet lekker voelen' in jouw relatie, je mag onbedoeld een foute boel veroorzaken, je mag met de beste bedoelingen compleet in de fout gaan, er een zootje van maken enz... of misschien doet iemand dat met jou. Hou dan de situatie uit de schuldsfeer. Schuld creëert discussie, agressie, leugen en noem maar op. Er is geen schuld, er is alleen een menselijke samenloop van omstandigheden en dat geldt voor heel veel zaken die fout lopen. Velen zijn bereid samen te praten over de samenloop van omstandigheden, bijna niemand is bereid schuld te dragen.
Ben je dus een onvolmaakt mensje op deze planeet dat af en toe faalt in zijn opzet... da 's ok, geen schuld, volgende keer een beetje beter, heb mededogen met jezelf.
Sorry jongens, wat een lap is dat hier geworden... ;-)